johan en mieke in malawi

13.5.08

Jaargang 2 week 6: van zaterdag 3 mei tot vrijdag 9 mei 2008

Ziek en dus wat filosoferen

Omdat ik, Johan, nog vecht tegen snot en opstandige darmen, zijn wij minder van huis geweest en hebben wij meer tijd om te slapen, lezen en na te denken. Nu er geen internet in huis is en wij minder mobiel zijn, hebben wij nog minder contact met Vlaanderen. Minder e-post, zeker van onze kant, en wij zien soms enkele titels op het internet en als er elektriciteit is kijken wij naar het VRT-nieuws om zeven uur ‘s avonds. Tussen ons gezegd en verder gezwegen: het nieuws op de VRT weegt niet zwaar meer; nauwelijks iets over politiek en over het buitenland wordt enkel bericht als het dodenaantal groot genoeg is, zeldzaam zijn er politieke buitenlandse items. Marcel en Renilde hadden twee Knacks mee op onze vraag en wij hebben nog een aantal oude Knacks liggen. En wat lees ik daarin: "Niets is te triviaal, als het maar op de werkelijkheid berust." En "Stompzinnigheid, egoïsme en een goede gezondheid zijn de drie noodzakelijke voorwaarden om gelukkig te zijn. Maar als het eerste ontbreekt, is alles verloren.’ Twee uitspraken van Gustave Flaubert, iet of wat tegenstrijdig met elkaar. Ik ken die schrijver niet goed, het zijn wel leuke uitspraken om even bij stil te staan. Die laatste uitspraak doet mij denken aan wat een journalist eens op het einde van zijn (heel boeiende) carrière antwoordde op de vraag wat hij geleerd had door al die interviews. Hij herhaalde de woorden van een Afrikaans despoot ‘à la Mugabe van Zimbabwe‘: "Niets is belangrijk, alles gaat voorbij." Ondertussen werd die despoot verdacht enkele duizenden politieke tegenstanders om het hoekje geholpen te hebben. "Niets is belangrijk, alles gaat voorbij."… U gelooft het niet maar wat lezen wij op onze kalender ‘De Druivelaar‘ (nog een binding met Vlaanderen ) op 4 mei : ‘De gedachte dat niets echt blijvend is, roept bij de mens angst op. Die angst wordt nochtans zijn grootste vriend omdat ze hem aanzet om zich het volgende af te vragen: als alles sterft en niets blijft zoals het is, wat is er dan echt waar? Is er nog iets achter onze waarnemingen, iets grenzeloos, iets oneindigs, iets waarin die voortdurende verandering en sterfelijkheid plaatsvindt?’ De Druivelaar!! Elk moment kent zijn waarheid, denk ik al lang. Wij kunnen nooit weten wat de echte waarheid is. De waarheid is ons versluierd. Maar erger nog, wij zijn meesters in het verdraaien van de waarheid. Ik luister graag naar politieke debatten omdat daar eenzelfde feit altijd weer anders wordt uitgelegd naargelang zijn politieke overtuiging. Of laat een voetbalmatch bespreken door een supporter van elke ploeg en je krijgt wellicht twee totaal andere verslagen. Daar is de mens een meester in: de feiten door zijn bril inkleuren. Maar als wij daar zo bedreven in zijn: hoe kun je dan weten wat de waarheid is? En als die waarheid nooit hetzelfde blijft maar voordurend veranderd dan is het achterhalen van de waarheid toch een heikele opdracht. Is het kennen van de waarheid dan geen noodzaak om gelukkig te zijn en moeten wij ons aansluiten bij Flaubert als hij het over die stompzinnigheid en egoïsme heeft? Laat ons duidelijk zijn: de stelling van Flaubert is in elk geval het resultaat van een negatief mensbeeld. Flaubert baseert zich op het feit dat de mens een lijdend wezen is, dat moet streven, werken, vechten, afzien, en uiteindelijk verliezen wij allen, de strebers, de gemakzuchtige, de liefhebbende, de haatdragende, allen verliezen wij de strijd. En wellicht denkt Flaubert, hoe stompzinniger de mens hoe minder erg dat verlies aangevoeld wordt. Ach, ik denk niet dat wij zo negatief moeten doen over de mens. Wij gaan er toch op vooruit. In onze westerse wereld doen wij het toch zo slecht nog niet: een zekere democratie, een degelijke sociale wetgeving (een mooie vorm van herverdeling) onderwijs dat zo goed als voor iedereen bereikbaar is enz.… natuurlijk zijn er nog vele feilen, eigen aan ons mens zijn, maar wij zijn op de goede weg. Als ik bedenk dat een Romeins burger op een zeker moment met zijn slaaf deed wat hij wou dan zijn wij hoe dan ook positief geëvolueerd gedurende de laatste tweeduizend jaar. De leiders van Myamar doen mij een beetje aan die Romeinse tijd denken. Ik geloof niet dat stompzinnigheid en egoïsme een basisvoorwaarde is voor een gelukkig leven. Misschien is het net het tegenovergestelde: bewust leven en streven naar onthechting?>>
Is er nog iets achter onze waarnemingen, iets grenzeloos, iets oneindigs, iets waarin die voortdurende verandering en sterfelijkheid plaatsvindt? De bespreking van deze vraag van onze kalender is voor later.Het gaat al beter met mij! Groetjes van Mieke, zij heeft mij uitstekend verzorgd.

Tot volgende week
Johan