week 14

SFEERBEELDEN of zijn het MIJMERINGEN
Onder de rubriek ' sfeerbeelden of zijn het mijmeringen' verzamelen wij iedere maand een aantal ideeën of overpeinzingen die de maand ervoor geschreven of gedacht zijn.

Zondag 11 februari 2007 om 5u50

"Dzuwa lili kutuluka" letterlijk: De zon komt uit (de aarde) of m.a.w .zonsopgang. Zo schitterend was het weer gisteren, zo druilerig is het vandaag. Gisteren was het een prachtige ochtend. Wij stonden heel vroeg op, om 4u30 en hadden ons bewust buiten geïnstalleerd om naar de zonsopgang te kijken. En wij hebben een heel prachtig schouwspel meegemaakt. Eerst zie je wat flauw licht. Aan de horizon licht de hemel wat op. Langzamerhand begin je land te zien en komt er een rode gloed. Eigenaardig is dat je links van de plaats waar de zon moet opkomen die rode gloed niet te zien is (dat is boven het Chilwa meer) en dat rechts een heel eind van de zonsopgang die rode gloed wel te zien is. Maar de zon kondigt zich heel majestueus aan. De hemel wordt een spel van helrood, geel en dan langzaam uitdovend in blauw, grijs, donker. De gloed wordt heviger, de plaats waar de zon moet komen wordt helderder. Je kunt de felheid van kleuren nauwelijks vatten. Ik denk aan mijn jeugd: Lof (een kerkelijke dienst in de namiddag), de aanbidding van de monstrans, een fel goudgele kelk die stond hoog op het altaar op een draaitafel. Op die kelk stond een heel groot gouden sierdeksel waar de Heilige Hostie achter een klein glazen deurtje zat. Alles was één schittering van goud en licht. Tantum Ergo werd uit volle borst gezongen, wij aanbaden God in al zijn glorie. Nog een ander religieus beeld spookt door mijn hoofd: een passage uit het evangelie waar de verschijning (of heet het de aanbidding?)van God op een berg aan (van) Jezus en enkele van zijn apostelen verhaald wordt: voor zover ik mij kan herinneren wordt daar beschreven wat ik nu zie. De gloed, de oogverblinding tot je niets meer ziet, tot je je blik moet afwenden omdat het licht te hevig wordt.

Ik concentreer mij op de zonsopgang en houd mijn blik op de donkere lijn tussen licht en duisternis, de scheidingslijn tussen aarde en lucht. Het wordt vijf uur, ik denk: binnen het kwartuur is de zon er. Maar het spel van licht, kleur en duisternis duurt nog langer dan een kwartuur, zonder dat de zon opkomt. Mieke en ik worden stil. Wij raken bijna vermoeid van het turen. Maar de zon laat op zich wachten. Ik kan het vergelijken met mensen die staan te wachten op de komst van de koning. Vooraleer de koning er voorbij komt, heb je al vier, vijf keer gedacht, daar is hij. Maar als hij er werkelijk aankomt dan is de drukte zo groot dat er geen twijfel mogelijk is. De koning komt voorbij. Het wordt 5u30. Wat later komt er een heel fel rode oplichting op twee plaatsen net onder de scheidingslijn tussen licht en grondlijn. De gloed wordt op die plaats heviger, je ziet zelfs een klein hevig gloeiende booglijn. Je zou denken: "Dat kan de Zon zijn" maar die moet hoger opkomen omdat wij de horizon hoger inschatten. Maar wij waren mis, de regisseur had de toeschouwer op het verkeerde been gezet. De horizon was lager. De zon, heel groot, kwam letterlijk uit de aarde gerezen, in het begin een en al rood en je kunt er nog goed in kijken. De kleuren er rond zijn van een ongekende hevigheid. Ik mis bazuingeschal, orgelmuziek, Bach, Tantum Ergo…

Twee minuten later, 5u37, ik kan niet meer kijken: het statige rood moet plaats maken voor het felle gele zonlicht. Mijn ogen worden verblind, ik moet de blik afwenden. Ik kijk naar Mieke, wij zeggen niets, wij voelen een speciale band, wij ontbijten.

De kinderen zijn dol op kleurpotloden en kleurboeken. De meisjes van elf, twaalf voelen zich achttien als er een jongen ouder dan 15 voorbij wandelt maar als ze hun zusje van drie zien kleuren, willen zij doen zoals hun zusje van drie. Kinderen zijn hier niet anders. Maar ook de haantjes en de kippen doen hier net hetzelfde als in ons land. Dat belachelijk haantjes gedrag: de domme haan moet het gevoel hebben dat hij de baas is, trippelt eens rond het kippetje, dreigt en geef dan het lekkerste eten aan het kippetje. En de sluwe kip (zeg niet meer "stom kieken") geeft hem het gevoel dat hij de baas is en ontvangt met veel vreugde het lekker stukje eten. En juist die zelfde gestes, net dezelfde bewegingen als de hanen of kippetjes in ons land. De wonderen van DNA en RNA. Maar erger nog; ondergetekende vreest dat het bij mensen net op dezelfde manier gaat. Ik schaam mij een beetje dat ik en mijn lotgenoten ons zo dom gedragen. Kan ik nog van geslacht veranderen? Neen! Oef! (ik zal het nooit leren!)


Van Old Naisi (onze buurt) wordt gezegd dat het een betere buurt is. Ik heb in een vorig artikel mij dan afgevraagd wat dan die andere buurten moeten zijn. En inderdaad in onze wijk is er ook armoede maar als je door de andere buurten wandelt dan zie je dat het nog erger kan. Hier staan vele goede huizen, je ziet veel jeugd die beter en moderner gekleed zijn dan de gemiddelde Malawees. Old Naisi heette vroeger 'Matokoteza' naar een plaatselijke riviertje. Maar Zomba is ooit de hoofdstad van Malawi geweest (tot 1975); De parlementsgebouwen liggen op een drie / vier km van onze wijk, net voor de stad. Wij komen er voorbij als wij naar de stad gaan. De parlementariërs woonden in de onmiddellijke nabijheid van de parlementsgebouwen in nog riantere huizen dan die van Old Naisi. Maar de staf, de bediende, niet de slechts betaalden woonden vooral hier. Zij veranderden de naam in Cold and Nice. Wat later werd deze naam veranderd in Old Naisi (uit te spreken als Old Nais). En inderdaad waar wij wonen is het gemiddeld een paar graden kouder dan in de rest van het land en het uitzicht is 'very nice'.

Van uit Old Naisi nog een goede dag en tot volgende week.
Mieke en Johan (de verslaggever)