week 15

Week 15: Zaterdag 24 februari

Twee bezoeken aan een weeshuis.

Toen wij op een ochtend (rond 15 januari) buiten zaten te lezen, kwam er een man ons opzoeken. Hij heette Andrew en hij was de hoofdverantwoordelijke voor een weeshuis 'Togetherness' (a Community Based Organisation: CBO) gelegen aan onze zijde t.o.v. Zomba maar een kleine kilometer lager gelegen, in één van de armere buurten. Hij had gehoord dat wij bij de organisatie "Lydia fondation" adressen van orphanages hadden opgevraagd. Hij stond met zijn orphanage op die lijst en wou zichzelf en zijn orphange voorstellen. Wij spreken af om zijn Orphange 'Togetherness samen te bezoeken. Wij hebben dat niet zo graag omdat wij dan aangekondigd zijn en je dan niet goed weet wat er echt gebeurt en wat nu opgezet (lees toneel) is. Ook hier stonden de stoelen klaar en vier vrouwen en één man verwelkomden ons en wij zien 25 kinderen van 3 of 4 jaar op een mat zitten onder een boom.

Meteen heb ik al enkele belangrijke kenmerken opgesomd van dit weeshuis. Zij hebben geen dak boven hun hoofd. Zij vangen de kinderen maar op van 8 uur tot 11 uur. Alle kinderen hebben blijkbaar dezelfde leeftijd van 3 of 4 jaar wat ik eigenaardig vind. Ondertussen krijgen zij wel één maaltijd (meestal porridge) en geven de vrouwen wat onderricht: namen van dagen en maanden opzeggen, zichzelf voorstellen kortom dezelfde rijmpjes die wij een paar weken later zullen horen.
Zij hebben ook al serieuze steun gekregen. In de nabije omgeving is er een aanzet gegeven voor een kiekenkwekerij dwz een ruim lokaal (voor de kiekens is dus wel een lokaal voorzien) van 12 op 6 waar er een 120 jonge kippen rondhuppelden. Wat opviel was dat het kippenlokaal ongewoon proper was. Mieke had het ook opgemerkt. En ik maakte mij de bedenking dat het wellicht genetisch gemanipuleerde kippen waren die geen mest voortbrengen. Grapje natuurlijk maar dit alleen maar om te zeggen dat het vreemd aandeed. Ook in de nabije omgeving een bouwplaats om eventueel een huis voor de weeskinderen te bouwen. Maar zij hebben geen middelen om daar nu iets op te zetten. Misschien konden wij helpen. Wij beloven hen een kleine steun in afwachting dat wij kunnen beslissen in welk project wij het meest zullen investeren. Zij zullen met die steun een paar zakken rijst en een grote zitmat kopen. Andrew wil een kleine officiële ceremonie waarop hij nog een paar publieke figuren op uitnodigt om deze kleine gift in beeld te brengen. Wij zijn geen vragende partij daarvoor maar wij laten hem betijen. Het was op dat moment het eerste weeshuis dat wij bezochten maar in de volgende drie weken hebben wij er nog een viertal bezocht. Over één van die vier wil ik het nu hebben.

'Open Arms' heet het weeshuis en ligt heel kort bij het centrum van Blantyre, de tweede stad van Malawi en het belangrijkste handelscentrum van het land. Mieke en ik hebben op dinsdag 13 januari het weeshuis bezocht dat qua organisatie bijna perfect was. Op twaalf jaar tijd hebben zij iets fantastisch verwezenlijkt. Het opzet is iets wat wij ook willen: zij zoeken kinderen op (dikwijls vanuit de ziekenhuizen) waarvan één of beide ouders gestorven zijn. De (domme) vaders kijken meestal niet om naar hun kind en dus als de moeder sterft dan is het kind in feite ook een volle wees. Derhalve halen zij soms kinderen binnen die zelfs nog maar één dag oud zijn, als de moeder in bevallingskamer sterft.Een Brits koppel heeft het zeven jaar geleden van de oorspronkelijke initiatiefnemers (een kerkelijke organisatie) de leiding van het weeshuis overgenomen. De vrouw van het koppel is vorig jaar overleden. Wij kunnen niet inschatten wat de impact van dat overlijden is voor het weeshuis. Wij werden door de echtgenoot heel goed ontvangen en hij heeft het ontzettend druk. Die man is ongetwijfeld een goed manager. Zij hebben een gezonde filosofie in de zin dat zij hun opvang van de wezen beperkt houden tot twee jaar. Beter een beperkte opdracht uitstekend uitvoeren dan te veel hooi op de vork nemen en maar half en half werk afleveren. Zij zoeken naar een oplossing eens het kind ouder is dan twee jaar. Meestal zoeken zij dat bij de familie. Maar als dat niet mogelijk is, dan hebben zij andere originele ideeën. Zij (de NGO) kopen een huis en zetten daar een koppel in en dat koppel neemt dan een paar of meer van die kinderen op. Maar ook voor de kinderen ouder dan twee jaar en voor wie zij om één of andere reden geen plaats buiten het weeshuis gevonden hebben, is er in hun weeshuis een plaats voorzien. Een gediplomeerde onderwijzeres geeft hen les en een vrijwilligster helpt haar. Voor de vrijwilligers heeft de NGO ook een huis gekocht dat hij inricht als een hotelletje en zij betalen dan een 5$ per dag. Voorts houden zij kippen, is er een grote groentetuin, zij hebben een grootkeuken, een eigen wasserij. Origineel is ook een huisje, een soort rond tuinhuisje, dat zij als een leefruimte ingericht hebben en waar familie een dag of drie kan logeren met het weeskind om te wennen aan mekaar. Daarna volgt een van de directieleden die familieleden naar huis om de toestand daar ter plekke te kunnen evalueren. En dan pas beslissen zij of het weeskind daar een goede opvang heeft eens dat het twee jaar is. Kortom dat weeshuis met een veertigtal weeskinderen is een klein bedrijf geworden dat een vijftigtal mensen te werk stelt (lees betaalt). En zij draaien vooral op giften. Maar hij heeft al een NGO in meerdere landen gesticht. Zijn netwerk bouwt hij uit via internet natuurlijk maar ook via vrijwilligers in zijn weeshuis en via bezoekers, mond aan mond reclame dus. Maar blijkbaar haalt hij vooral geld van een paar grote bedrijven (Johnsson en Johnsson o.m.). De totale werkwijze of filosofie is ons zeer genegen omdat de ontwikkeling van het kind tijdens de eerste twee jaar heel belangrijk is. Toen wij dit weeshuis verlieten had ik toch een naar gevoel. Misschien waren wij op een slecht moment gekomen (er was theetijd voor de verzorgsters) maar in alle kamers waar baby's lagen (toch een vijftal kamers, met twintig of meer baby's en peuters) heb ik niet één begeleidster gezien. De verlatenheid van kinderen kon je zo voelen. Zij proberen een thuis te creëren voor de kinderen en ik zag alleen maar echte, eenzame weeskinderen. In feite is dat een vernietigende kritiek maar wij zullen op een ander moment nog eens gaan en hopelijk zie ik dan wel affectie, betrokkenheid. En dan is dit weeshuis pas echt een voorbeeld voor ons. In ieder geval het was heel leerrijk. Wij hebben nu een aantal tehuizen gezien op het platteland en nu in Blantyre, een grootstad. Stilaan beginnen er ideeën en plannen in onze hoofden te kiemen.

Maar daar berichten wij ongetwijfeld later nog over als die plannen minder vaag zijn geworden.
Tot volgende week
Mieke en Johan