johan en mieke in malawi

23.6.08

Jaargang 2 week 12: van zaterdag 14 juni tot vrijdag 20 juni 2008

YOCE en YOCEvim

JUST DO IT

Rekeningnummer: 000-0000004-04 YOCEvim

met de vermelding L82164 en YOCEvim

m.m.v. Koning Boudewijn Stichting

Stortingen vanaf 30 euro op jaarbasis krijgen een fiscaal attest


Woord vooraf: op vrijdag ek 27 juni om 19u30 SPELEN : DEVON REX, BLUE FOXX en DJ TANGO in De Gilden in Turnhout ten voordele van ons project YOCEvim. Allen daarheen!!!!

Mag ik beginnen met de laatste dag van de week? Op vrijdag 20 juni heb ik samen met Mieke mijn eerste fietstocht gemaakt. De dag voordien hadden wij de fietsen gekocht. Een tweedehands mountainbike, maar in uitstekende staat. Wij waren overmoedig en trokken niet alleen onmiddellijk naar Sitima maar ook nog naar het zeven km verder gelegen Umodzi School om verder af te spreken met onze dokter. Als een jonge vogel vloog ik de eerste heel steile helling af. De wind, de zon, de ochtendfriste omhelsde mij. Puur genot. Je waant je een onoverwinnelijke god. Heerlijk. De handen op de remmen want de snelheid zou te hoog worden en na één jaar niet meer op de fiets gezeten te hebben... Enkele keren liet ik de remmen los, als de helling iets minder steil was en onmiddellijk vloog ik echt. De eerste km in een minuut. En nog geen trap gegeven, letterlijk dan. Maar ook de rest van onze tocht naar Sitima voelde ik mijn pedalen niet. En ook Mieke trapte dat het een lieve lust was om te zien. Euforie, wat zijn wij toch in goede conditie. Het ging te vlot, wellicht ook omdat de wind in de rug zat en de weg steeds in dalende lijn liep tot in Sitima. Heerlijk. Zorgen maken om de terugweg was moeilijk omdat het te vlot liep. Ik voelde mij 25. Fris als een haantje bereikte ik Sitima. Ook Mieke leek nauwelijks getekend door de inspanning. Het losse zand deerde nauwelijks. Minder dan veertig minuten voor 14 km. En dan hadden wij nog een km op een haast onberijdbare weg gereden. Tijdens de rit heen en terug naar de Umodzi school voelde ik weer dat ik zestig was en toen ik later in namiddag thuis kwam was het gemiddelde van mijn dag weer zestig jaar. Wind mee en heel veel bergaf op zanderige grond, is gevaarlijk bij de heenrit want dat wil zeggen dat de terugweg veelal bergop is, wind tegen en op zanderige grond met als slot een steile helling die zelfs te voet met de fiets in de hand heel moeilijk te nemen is. Johan

Zaterdag 14 juni: Nog een stuk grond:
Het eerste stuk grond, nauwelijks een halve hectare groot, dat wij bezochten, lag aan een water. Het tweede stuk grond dat wij bezochten was goed 1,5 ha groot. Het was een heel romantische plekje, bij een rivier met een waterval en een rots waar mensen komen om (zich) te wassen en het ligt op een boogschuit van Sitima. Waarschijnlijk zullen wij dit stuk kopen; Het kan dan dienen als een kweekplaats voor groenten en eventueel kippen. In onze zoektocht naar landbouwgrond voor onze boerderij zijn wij, voor de derde maal, naar een stuk grond gaan zien, in totaal lag er voor 5 misschien 6 ha grond. Als er water en elektriciteit kan naartoe gebracht worden dan is dat een ideale plaats voor een boerderij op te starten. Hier geen romantiek, gewoon een goed en grote lap grond. Je zult het niet geloven, lieve lezer, maar alle drie begonnen zij met eenzelfde openingsbod. Ik moet er eerlijkheidshalve bijzeggen dat het laatste (grootste)stuk in eerste instantie maar de helft van zijn stuk wou verkopen. Maar geef toe dat is toch merkwaardig, een halve hectare, een anderhalve hectare en 3 ha en telkens begint men met een ongelooflijk zelfde hoog bod. En alle drie spelen zij komedie dat de beste Vlaamse acteur zou doen blozen over zijn eigen acteertalent. Maar eens zij voelen dat wij een grens stellen waar wij niet over willen gaan dan toveren zij hun mooiste glimlach op hun gezicht verdraaien hun argumenten zodanig dat het wij vanzelfsprekend moeten vinden dat zij tevreden zijn met een vierde of minder van hun vraagprijs. Hier was de brave man zijn waar aan het aanprijzen en dit was goed en dat was goed en je kan dat daar doen, en alles ging van een leien dak lopen. Toen wij bij minder dan een vierde van de prijs halsstarrig bleven volhouden dan herinnerde hij zich plots dat wij een kleuterschool hadden en dat wij het beste wilden voor de mensen van Malawi (zaken die hij vernomen had van Callista Chimombo) en om die redenen kon hij akkoord gaan met deze prijs. Voor een naiëve Johan is het moeilijk onderhandelen. Gelukkig zijn wij met twee en spreken wij vooraf af. Later ongetwijfeld nog meer over deze pogingen om een lap landbouwgrond aan te kopen.

Maandag 16 juni en donderdag 19 juni:
Onze eerste vergaderingen voor jonge moeders van Sitima (16 juni) en van Majanga (19 juni); Omdat de opvoeding van jongere kinderen primordiaal is in ons project moeten wij ook oog hebben voor de eerste twee levensjaren van het kind; daarom deze vergaderingen voor jonge moeders en vaders en voor de vrouwen in verwachting ook de partners waren uitgenodigd. Om het geheel aantrekkelijk te maken gaven wij een sobere maar gezonde en dus gevarieerde maaltijd: geitenvlees, rijst, een groene groente bereid met een ajuin en tomaat. Een eerste opmerking is dat er geen mannen te zien waren. Wel zusjes die met hun jonge zus kwamen maar geen vaders, alsof zij beschaamd zijn dat zij mee instaan voor de opvoeding van hun kind. Een tweede opmerking is dat de start op zijn Malawisch, dwz traag, gebeurde. Afspraak om 1u30 en om 2u15 zaten er een viertal moeders met kind. En wij verwachtten op zijn minst 25 moeders. Maar ook hier hebben zij een eigen systeem: de Mfumu belt (= kloppen met een ijzer op een pandeksel). Naargelang het ritme weten de mensen dat het om een overlijden gaat, om een mededeling van de burgemeester (Mfumu) of voor een vergadering. Dus kloppen maar. Na een kwartier komen de jonge moeders opzetten en algauw zijn zij er ongeveer allemaal want wij tellen een veertigtal jonge moeders. Wij werkten samen met TCE (Total Control Epidemic), een door de overheid gesubsidieerde organisatie), zij houden zich bezig met alle epidemieën, met als hoofdthema Aids-preventie maar ook voor de andere ziektes, zoals malaria en wat goed is, zij besteden veel aandacht aan voeding. Johan begon met een korte speech omtrent de opvoeding van babies, daarna volgden nog een paar korte woordjes en dan was het hoog tijd voor wat zij noemen ‘energizer’ d.i. een intermezzo met een komische act tussen twee saaie en educatieve informatiesessies. Energizer, een mooi woord. Het is lachen geblazen met de act, al herkennen wij dezelfde elementen als bij vorige feesten. Op donderdag hetzelfde tafereel alleen hier waren de moeders wel op tijd. Het is alsof Sitima het grootste dorp wil zeggen, roept ons maar als er weer iets te doen is. En in het kleiner dorp gebeurt er zo weinig dat de bewoners, als er dan eens iets gebeurt, als eersten erbij willen zijn om toch maar niets te missen.

Dinsdag 17 juni:
Wij kopen een baal tweedehands kledij van 15 kg. De dag voordien waren wij een kringloopwinkel binnengestapt die kledij verkoopt in balen van 15, 50 en zelfs 100kg. Wij kochten een baal beertjes en poppen voor 20 euro. Het etiket is karig met zijn informatie: Toys. Op andere etiketten stond ‘kledij voor vrouwen’, varia enz. Maar over de kwaliteit heb je het raden. De kwaliteit van onze beertjes en poppen was heel bevredigend. Wij waren gegaan voor kinderkledij maar dat was niet voorhanden. ‘Kom morgenvroeg eens terug dan kan er een nieuwe lading binnen komen.‘ Een telefoon leerde ons dat er nog niets toegekomen was. Omdat wij ‘s avonds langs kwamen, gingen wij een kijkje nemen. ‘Wat gebeurt er hier?’ Zoveel volk, vooral vrouwen. En er was niets meer in de winkel dan de dag voordien en toen was er nauwelijks volk. Maar luttele minuten later wisten wij het. Een middelgrote vrachtwagen, vol geladen met balen kledij, kwam eraan. Het lossen was een schouwspel op zich. De vrouwen en mannen die daar wachtten, willen een goede baal voor hun om, wij veronderstellen, te verkopen. Het is een typisch Malawisch tafereel. De balen van 50 kg en meer worden binnen gedragen door sterke schouders. Maar dan komen de balen van 15 kg. Trekken en sleuren, roepen en tieren, de vrachtwagen is volledig omsingeld. Vrouwen trekken aan de balen, proberen het etiket te zien en volgen dan hun baal. Hun broodwinning staat op het spel. Maar het spel is hard want de man op de wagen gooit de balen van op zijn wagen het volk in. Een baal belandt voor de voeten van Johan. Drie vrouwen duiken naar de baal. De struiste ligt in pole-position, want zij ligt pal op de ba(a)l en omklemt hem volgens de regels van de kunst, Van der Sar kon het niet beter. Twee anderen proberen hem van onder haar te trekken, de plastiek scheurt, maar de struise vrouw heeft geluk want de twee vrouwen trekken elk aan een kant. De keeper blijft een poos onbeweeglijk liggen en de twee andere vrouwen zien het nutteloze van hun poging in en laten los. Het schouwspel heeft amper een minuut geduurd. De winnares glundert. Elders gebeurt het zelfde, het echte Malawi is hier te zien: chaos, wanorde, weinig of geen spelregels (toch niet voor een leek) maar uiteindelijk is iedereen zonder slag of stoot tevreden, ook zij die nu naast een baal gegrepen hebben. Volgende keer beter. Plots landt er een baal met kledij voor jongens tussen 7 en 14 naast Johan. Hij legt er zijn hand op, even overleggen met Mieke, ja wij houden hem ook al is het niet echt ons ding. Niemand die nog een hand uitsteekt naar onze baal. Langs een achterpoortje betaalt Mieke en wij zijn bij de eersten weg. Wij beseffen dat wij nu geluk hebben gehad. Een baal sport of een baal kinderen van 0 tot 7 jaar op kop tikken, zal niet gemakkelijk zijn. Wij zullen proberen met op voorhand te betalen. De kwaliteit is heel bevredigend. 80 stukken voor ongeveer 40 cent per stuk. Van jeans broeken tot voetbalbroeken, t-shirts, truien enz…
Wij zijn zinnens deze baal aan onze CBO te geven, die het mag verkopen aan de inkoopprijs (te berekenen volgens gewicht) en dat geld dan gebruiken om aan micro-financiering te doen. Zo komt er ook schot in onze economische component.

Woensdag 18 juni:
De dag nadien was een gelijkaardig tafereel waarschijnlijk te zien met vissen. Maar hier waren wij te laat, de vrachtwagen vol vis, was al gelost.

Vrijdag 20 juni:
Veertien dagen terug hadden wij afgesproken dat de dokter met de CEO van de Umodzi School zou praten over de aankoop van medisch materiaal en onze rol daarin. Maar, zo vertelde hij, had hij gisteren twee maal een platte band gehad en zo had hij de CEO niet kunnen spreken…Over de dertien dagen daarvoor heeft hij het niet gehad. Een nieuwe afspraak maken dus…En wij iets minder galant de fiets op …Maar dat verhaal ken je al.

Tot volgende week
Mieke en Johan

18.6.08

Jaargang 2 week 11: van zaterdag 7 juni tot vrijdag 13 juni 2008

YOCE en YOCEvim

JUST DO IT

Maatschappelijke zetel YOCE: p.o. box. 971 Zomba Malawi Afrika

Maatschappelijke zetel YOCEvim: DR K. Van Noppenstraat,13 2275 Wechelderzande

Website: www.yocevim.org

Rekeningnummer: 000-0000004-04 YOCEvim

met de vermelding L82164 en YOCEvim

m.m.v. Koning Boudewijn Stichting

Stortingen vanaf 30 euro op jaarbasis krijgen een fiscaal attest (vanaf nu)

I.M. Paula,

Wat een schok. Paula is niet meer. Plots overleden. Hersenbloeding. Ik hou van Malawi, ik koester ons werk hier maar toen ik het nieuws vorige vrijdag vernam, vervloekte ik even Malawi, vervloekte ik even mijn verknochtheid aan ons werk hier. Ik wou op de begrafenis geweest zijn, met al mijn vrienden, kennissen, collega’s van Don Bosco Halle de uitvaart bijwonen. Mijn grauwe droefheid tonen, mijn tranen schenken, de muziek horen, de muren zien trillen, emotie, mijn lijf voelen huiveren, mijn bloed voelen stromen door mijn aderen van vertwijfeling, rauwe smart, wij allen door Paula verenigd en aan het nadenken gezet. Ook dit is het leven, dit prachtig, boeiend, hard leven. Leven is beleven: smart en vreugde, leven en dood. Paula was een van de collega’s waarmee ik het meest omging. Ik leerde haar kennen in een klein schooltje met hooguit 30 leerkrachten. De groep leerkrachten hing, juist door zijn kleinheid, sterk aan mekaar. Middagmalen, kerstdiner, schoolreizen, eindejaarsdiner, allemaal momenten waar wij heel veel plezier maakten. En Paula liet zich dan niet onbetuigd. Zij was een vrouw met enkele aantrekkelijke tegenstellingen: zij was een heel werkzame, bekwame leerkracht, maar zoals gezegd als er gefeest moest worden zat zij op zijn minst op de eerste rij, liever nog kroop zij mee op het podium, desnoods op een tafel om te zingen en te dansen. Zij kon verleiden als geen ander, maar, voor zover ik weet, hondstrouw. Als zij ergens binnenkwam dan wou ze dat zij opgemerkt werd en toch was zij een heel eenvoudige vrouw.Toen wij naar ‘de grote school’ in Halle moesten, werden de contacten als vanzelf veel minder. Toch hebben wij nog enkele meerdaagse schoolreizen gedaan met een viertal leerkrachten. Dat was genieten. Het was geen toeval dat de vier leerkrachten allen uit de kleine school kwamen. Die band was groot en bestaat tot op heden nog. Al kan ik nu niet meer deelnemen aan de activiteiten. Soms denk ik dat het leven mij gul bediend heeft. Mijn werk hier, samen met Mieke, in Malawi, voelt aan als een extra dat ik (wij) krijg(en). Mijn twee hoofdopdrachten in mijn leven zijn zo goed als volbracht: mijn drie kinderen zijn waar zij wilden zijn, zij vliegen nu op eigen kracht en voor het lesgeven was mijn lijf niet fit genoeg meer. Als morgen de dood komt aankloppen dan heb ik alle redenen om mij niet meer te verzetten. Het belangrijkste is volbracht. Het zij zo. Maar als ik dan mijn emoties voel bij het vernemen van het plotse overlijden van een leeftijdsgenote, dan vrees ik dat ik nog niet klaar ben met mijn dood. Ik heb altijd gevoeld dat verdriet bij een overlijden van een dierbare ook een beetje het verdriet is voor ons eigen onvermijdelijke dood. Ook al weten wij op dat moment nog niet ‘waar en wanneer‘. Dierbare Paula, wij hebben heel veel genoten van je aanwezigheid. Rust in vrede.
Johan

Aankoop stuk landbouwgrond

Voor de tweede keer willen wij een stuk grond kopen (voor een ‘farm’ te starten) en maken wij een afspraak met de eigenares, telkens waren wij begeleid door een tolk. De eerste keer door een vrouw, ons voorgesteld door Callista Chimombo, de tweede keer door Sam, onze slimste leerkracht. Deze keer hadden wij al een voorbereidende ontmoeting gehad met de eigenares: een oude vrouw, al haar naasten waren gestorven, zes kinderen en haar echtgenoot. Wij schatten ze een beetje onze leeftijd. Ook de plaatselijke Mfumu ( de burgemeester) kwam er bij zitten. Wij discuteerden over de grootte en de prijs. Wij kwamen niet tot een akkoord maar spraken af op zaterdag 07 juni nog eens samen te komen en dan zouden wij ook het land eens nauwkeuriger meten. Maar wat heet nauwkeurig; met een koord van 9 meter hebben wij het stuk gemeten. De oude vrouw had voor deze aangekondigde bijeenkomst een beter kleed aangedaan. Ook had zij een ketting aan met kleine parels. Bij nader inzien bleek het een klassieke paternoster te zijn. Al haar kinderen en haar echtgenoot had zij verloren maar haar fierheid nog niet. Zij riep op de mfumu die haar naaste buur was. Hij moet wat verrast geweest zijn met onze stiptheid, al waren wij 10’ te laat. Hij kwam met zijn voeten nog vol modder en gaf ons zijn elleboog, waarmee hij wilde zeggen dat zijn handen niet proper waren. Toen hij zei dat hij zijn wc aan het opkuisen was, vroegen wij ons tegelijk af of het wel modder was dat er aan zijn voeten hing. Als wij spraken van meten is de Mfumu zijn schoenen gaan aandoen omdat het veld bezaaid was met droge struiken met scherpe pinnen. Het meten was heel moeilijk omdat het lot niet rechthoekig was en wij geen totaal zicht hadden. Mieke bleef eens even achter met een lange stok om zo de positie van het stuk beter te kunnen inschatten. Maar de stok was niet zichtbaar. Toen ging ik terug om een groene vod aan haar stok te binden. Op dat moment zag ik dat Sam aanstalten maakte om een natuurlijke behoefte te doen, maar ik wist niet dewelke. Ik ging naar Mieke en bond de doek om. Ja, nu was de stok zichtbaar. Zo konden wij het stuk verdelen in een rechthoekig stuk en een driehoekig stuk. Toen Mieke terugkwam trapte zij in haar haast in een verse k.. Van Sam? Gelukkig lag er een riviertje aan onze lap grond. Mieke heeft geduldig en grondig haar schoenen en voeten afgewassen. Aan het riviertje waren er jongeren bezig met een grote waterslang en een soort draagbare pomp, met hand te bedienen, een groentetuin te irrigeren. Wij willen het stuk omwille van de rivier, met een prachtige rots waar de mensen (zich) komen wassen. In de buurt is een hoge smalle waterval. Een heel romantisch plaatsje. Na wat rekenwerk, kwamen wij uit op 1 ha 65 are. Voor hun is dat ongeveer 4 ‘acres’. Dan terug proberen een prijs af te spreken en ja hoor, wij komen tot een vergelijk. Het afdingen is mooi. Zij kunnen heel goed komedie spelen. Beginnen heel hoog. Meer dan vijf maal de prijs die wij uiteindelijk willen geven, nog veel meer dan de prijs die de plaatselijke bevolking wil geven. Zij kijkt sip, trekt het lang, haalt de goede punten op. Maar wij hadden vooraf een prijs in ons hoofd waarboven wij niet zouden gaan. Eens zij dat voelde, toverde zij haar vriendelijkste glimlach op haar gezicht en zei dat wij nu buren waren, meer zelfs ‘relatives’. Waarmee ze wilde zeggen: de verkoop is gesloten. Binnen de veertien dagen komen wij terug, wij stelden nog enkele voorwaarden die vooral te maken hadden met de wettelijkheid.

Maandag 09 juni 2008: de eerste koude dag. Iedereen die je aanspreekt, begint er onmiddellijk over. Koud is het nog niet echt, toch niet naar onze normen. De zon is er niet. Van 15° toen wij ‘s morgens vertrokken, tot 20° om 11u00. Maar iedereen loopt nu met zijn dikste jas rond. Het nieuws van ons schooltje is dat Bertha weer al enkele dagen ziek is. Dat zal niet goed aflopen. Zij was naar het hospitaal geweest maar daar konden ze niets voor haar doen. Werner en Karen zijn terug van een heel relaxte trip vooral aan het meer, met diverse watersportactiviteiten en daarna het hoogtepunt het Mvuu-camp, een natuurpark. Op woensdag was het afscheid nemen, maar in de wetenschap dat wij elkaar binnen zes weken weerzien, viel dat goed mee. Het heeft deugd gedaan de onzen nog eens bezig te zien, ook al waren zij maar enkele dagen bij ons en bij ons project. Ook hier stijgen de voedselprijzen. Voor ons project is dat geen onoverkomelijk probleem maar voor de plaatselijke bevolking zal dit op het einde van het jaar en begin volgend jaar zich laten gevoelen. Nu eten de meeste mensen nog van hun eigen oogst maar later op het jaar, wanneer zij moeten investeren in zaden en meststoffen en hun eigen oogst zullen hebben opgegeten, dan kunnen er problemen ontstaan die wij hier nog niet gezien hebben: honger. Daar zullen wij ongetwijfeld nog op terug komen. Tot volgende week
Mieke en Johan

9.6.08

Jaargang 2 week 10: van zaterdag 31 mei tot vrijdag 6 juni 2008

Woord vooraf

Rechtzetting: Wij hebben twee weken geleden twee organisaties aangekondigd, maar o, wat waren wij onzorgvuldig. De muziekavond was niet op 27 juli maar op vrijdag 27 juni!!! Nu eind deze maand dus. Wij willen ons excuseren bij de organisatoren maar ook bij onze lezer(s). Wij trachten per mail dit recht te zetten aan allen die wij op de hoogte gebracht hadden van dit foutieve bericht. De tweede datum was wel juist: Zaterdag 9 augustus rond 18 uur een bbq op de voetbalvelden van Technico in Turnhout Schorvoort.

Werner en Karen
Werner, zoon van Mieke, voor de derde keer in Malawi. Vijftien jaar geleden zette hij voor het eerst voet op de Malawische grond, samen met zijn ouders en zus, toen bleef hij er een jaar. Acht jaar later bezocht hij, als ‘backpacker‘, met een vriend voor drie weken Malawi en nu komt hij zijn moeder bezoeken samen met zijn vriendin, Karen. Stilaan wordt hij een expert, ‘an advice giver’ voor Malawi. Voor ons is het natuurlijk heel aangenaam dat een van de bloedverwanten ons komt bezoeken. Wij zijn bereid ons huis open te zetten voor mensen die wij nog nooit gezien hebben, dus is een zoon of een dochter meer dan welkom. Zaterdag hen gaan afhalen, zondag het betere van Malawi getoond en geproefd, en maandag naar Sitima: stof, hutjes, armoede, aanhankelijke en plakkerige kinderen. Slechts iets meer dan de helft van de kinderen (110) was naar school gekomen waarschijnlijk omdat er een vrije dag voor de lagere school geprogrammeerd stond. Maar Werner en Karen konden zich toch een goed beeld vormen van ons project. Op dinsdag vertrokken zij voor een rondrit van een kleine week. Omdat de regering heel veel huurauto’s nodig had voor een grootse volkstelling (gebeurt om de tien jaar), waren er geen huurauto’s voorhanden en dus zijn zij met het openbaar vervoer gegaan. Het enige wat wij van hen nog hoorden is dat zij, zeven uur later, ter plekke waren, dit was een 120 km verder. Het weer is ideaal, overdag tussen de 25 en de 30 graden en de nachten zijn koel, iets minder dan 15°. Maandag verwachten wij hen terug.

Voetbaltraining
Wij proberen ons voetbalploegje wat nieuw leven in te blazen met de hulp van de twee leerkrachten. Het zijn niet de ideale hulptrainers. De ene is niet alleen technisch heel beperkt maar kent het ‘spelletje’ niet. Hij speelt ook te graag zelf mee maar zijn enthousiasme werkt dan weer aanstekelijk. De andere kent ‘het spelletje’ wel, is technisch sterker maar heeft een zwakke rug. Als hij een oefening voordoet is het een beetje lachwekkend bijna zo erg als Johan het voordoet. Als deze laatste een oefening voordoet dan lijkt het erop dat al zijn kwalen zich tegelijk willen tonen: als hij springt gaat alles omhoog behalve zijn voeten. Als hij een sprint wil tonen dan roept hij zo hard en snel dat iedereen met zijn blik al tien meter verder zit maar in werkelijkheid is hij nog niet kunnen vertrekken, wellicht omdat een wervel wat verkeerd lag, zijn buik in de weg zat, zijn minuscus zich dubbel geplooid had, hij moest hoesten, zijn darmen in een knoop lagen en een kleine Alzheimer om de hoek kwam kijken. Maar de opkomst is zeer onregelmatig en dus loopt het niet goed. Wij willen vooral een meisjesploeg oprichten, maar die 10/12 jarigen worden al te veel opgeëist in de huishoudens: op de kleine kinderen letten, water gaan halen, eten maken enz. Juist om deze redenen mogen wij niet te snel opgeven. De verwachtingen zijn niet hooggespannen. Toen Johan ziek werd, zijn er ook een aantal trainingen geannuleerd. Misschien moeten wij alleen maar de meisjes toelaten op het voetbalveld en moet al de rest van het veld.

Dokter
Vrijdag bij de dokter geweest met een soort contract. De dokter gaat akkoord met onze voorwaarden. Wij hebben hier heel veel geluk. De Umodzi School heeft de dokter in dienst en zij laten toe dat de dokter een halve dag per week in onze school komt werken. Wij geven hem een extra vergoeding maar zijn overeenkomst met de Umodzi school wordt niet veranderd. Elke Kwacha die de dokter van ons krijgt is extra winst voor hem. Dat maakt ook dat het betaalbaar is voor ons. Maar er zijn enkele moeilijkheden. De geneesmiddelen en instrumentarium gaat de dokter aanschaffen op naam van de Umodzi school waar hij zijn hoofdambt heeft. Wij moeten hem of de school dan terugbetalen. Wij hopen dat wij toch zicht blijven hebben op de aankopen. Een tweede belangrijk punt is dat de plaatselijke bevolking niet door onze dokter kan behandeld worden in onze school. De reden is niet onlogisch. De wetgeving verplicht dat een dokterskabinet aan een aantal voorwaarden moet voldoen vooraleer de dokter patiënten kan ontvangen: ‘the clinic’ moet tenminste uit drie kamers bestaan, met het nodige meubilair, sterilisatie mogelijkheden, een ziekbed, een aantal instrumenten, genees-middelen, kortom het moet goed uitgerust zijn. Dat is, voorlopig toch, te hoog gegrepen voor ons. Er komt dan ook een medische inspectie die je al dan niet een vergunning geeft. Als de dokter alleen de kinderen en de leerkrachten van ons schooltje behandelt dan hoeft er niets, omdat je dat gewoon kan zien als dat de dokter een huisbezoek doet. Voor een deel is dat spijtig, omdat het niet evident is een ziek persoon door te sturen naar een kilometers verder gelegen ziekenhuis, waar er dan alleen een assistent dokter of een verpleegster aanwezig is. Organisatorisch vergemakkelijkt dit wel onze taak. Er kunnen duidelijke afspraken gemaakt worden, alleen de kinderen en de leerkrachten. Geen lange wachtende rijen. Het zijn deze heldere afspraken die wij misschien ook nodig hebben om ons voetbalteam uit de grond te stampen. Wij kunnen even uitweiden over deze Umodzi school. Het is echt een modelschool opgericht door een Engels industrieel echtpaar een viertal jaar geleden. Anders dan wij hebben zij daar, met veel geld, een volledige lagere school gebouwd. Onmiddellijk hebben zij tien, twaalf schoolgebouwen neergezet met een aantal huizen voor de leerkrachten enz. Volgens de wet moet het ook zo, wil je dat de overheid de leerkrachten betaalt. Als je zo een organisatie neerzet dan heb je professionele hulp nodig. Alles moet vooraf gepland worden. Dat veronderstelt een enorme kennis niet alleen van de plaatselijke toestanden, van de wetgeving omtrent de minimale eisen voor een lagere school, maar ook over het onderwijs en lagere onderwijs. Onze core business (wij voelen ons niet zo goed thuis in deze nieuwe terminologie) is kleuteronderwijs. Wij hebben een bezoek aan hun kleuterklasje eens beschreven. Wij staan dan op dat gebied veel verder. Zij hebben één mooi geschilderd (door een professionele kunstenaar uit Blantyre) klasje met twee toegewijde leerkrachten voor een zestigtal leerlingen maar zo wel de organisatie als hun leermethode werd door ons als totaal onvoldoende bestempeld. Alle kleuters drie jaar lang hetzelfde laten doen in dezelfde klas is voor ons geen optie. Maar vooral de onderwijsmethode haalt in onze ogen een heel lage score. Niet spelen, niet spelend leren. Nooit denken, enkel het geheugen oefenen. Ook geen variatie, seven days make a week…Sunday, mon…En het is niet gebonden aan een bepaalde school maar je hoort het overal; van de kleinste school tot de betere private schools. Overal hoor je ze de rijmpjes opzeggen, 10 keer, 100 keer, dag in, dag uit, jaar in jaar uit. In de Umodzi school drie jaar in dezelfde klas zitten en dezelfde rijmpjes en tellen opzeggen: van 1 tot 20 en van 20 tot 1, hetzelfde met het alfabet maar neemt er één cijfer weg en zij wijzen naar 14 als zij 13 roepen. En dat na drie jaar alle dagen hetzelfde, geef toe het resultaat is pover. Wij willen een groter rendement. Alle beschikbare bagageruimte van ons en van onze bezoekers gaat naar intelligent speelgoed. Alle soorten puzzels, duplo blokken, lego blokken, houten blokken, blokjes die twee aan twee gelijk zijn of verwant aan elkaar, poppen, boekjes met verhalen, kleurboeken, kleurpotloden, maar ook ‘ik leer tellen’ enz. Misschien nog onvoldoende maar voor een begin krijgen onze leerkrachten heel veel leuk materiaal. Al onze invloed wenden wij aan om onze leerkrachten te laten breken met de traditie van nazeggen, opzeggen. Het is ongelooflijk hoe moeilijk de leerkrachten het de kinderen kunnen maken. Veel te moeilijke oefeningen met letters en cijfers. Het gebeurt allemaal boven hun hoofden. Hopelijk doen de leerkrachten nog meer hun best en maken zij het nog moeilijker als wij er bij zijn. Tot onze ontzetting vernamen wij het schielijk overlijden van Paula V.t. een collega en leeftijdsgenoot van Johan. Wij betuigen de familie ons diep medeleven. Volgende week schrijft Johan een I.M.

Tot volgende week

Mieke en Johan

3.6.08

Jaargang 2 week 9: van zaterdag 24 mei tot vrijdag 30 mei 2008

Woord vooraf
Eerst de broer van Johan een gelukkige verjaardag en een goede aanloop naar zijn zestigste wensen. Ook zijn tante die ongestoord naar de honderd gaat (zoals haar meter trouwens, die is 104 geworden), verjaarde deze week. Haar teller staat nu op 88, en nog heel goed van lichaam en geest. Dikke proficiat.

Elektriciteit
Wij hadden de nationale elektriciteitsmaatschappij Escom gevraagd om een kostenraming te maken om elektriciteit naar ons kleuterschool te brengen. Maar de maatschappij heeft onvoldoende vervoer. Dus dat kan heel lang duren. Het kon rapper als wij de ambtenaar naar Sitima konden brengen. OK, er moest ongeveer 580 m verlengd worden. Hij heeft de kosten (door ons te betalen) op iets meer dan 500 euro geraamd. Wij denken dat wij daarop in zullen gaan. Maar wij stellen de beslissing nog wat uit omdat wij zeker moeten zijn dat de dorpen onze plannen mee willen helpen verwezenlijken. Wij willen elektriciteit omdat wij kort bij ons project een slaapplaats willen bouwen voor de eventuele vrijwilligers. Dan kunnen wij ook beroep doen op de bouworde. Dit is een aandachtspunt bij de uitbouw van onze organisatie.

Vijf meetings
De organisatie (TSE) die ons zou helpen om vijf meetings te organiseren voor de aanstaande en jonge moeders en liefst met hun partners, had hun voorbereidend werk goed gedaan. De burgemeesters (Afumu) hadden hun toestemming gegeven en de data werden vastgelegd: eerste vergadering op 16 juni en dan iedere donderdag en maandag tot de 30ste juni. Gedurende de twee uur durende meeting zal er gesproken worden over gezondheid in het algemeen en Aids in het bijzonder, over voeding en voedselveiligheid en over intellectuele impulsen op jonge leeftijd. De (toekomstige) ouders kunnen dan vragen stellen en daarna geven wij een maaltijd, gemaakt door plaatselijke kokkinnen, waar de verschillende elementen voor een gezonde voeding aanwezig zullen zijn. Deze vergaderingen zijn voor ons een heel voornaam punt: wij willen gezonde en intelligente kinderen van zes jaar afgeven aan de lagere school. Met de tijd voelen wij meer en meer dat dit onze voornaamste doelstelling gaat worden.

Begrafenis
Onze school was in rouw. Een kind van onze school, dat al een tijdje ziek was, is in het Zomba Central Hospital overleden. De leerkrachten vonden dat wij ons medeleven best konden overmaken aan de familie. Het is een ongesproken wet dat een blanke een flinke bijdrage levert om de kosten van de begrafenis te betalen. Ook de plaatselijke bevolking legt bij. Een begrafenis in zo een dorp was voor ons een bijzondere ervaring. Twee leerkrachten vergezelden ons. Toen wij er met de wagen aankwamen, begon een tiental vrouwen die rond een huis zaten, te huilen, te roepen; eentje stond recht, begon rond te lopen, met haar hoofd in de nek, schuddend, haar handen dan weer voor haar aangezicht. Wij wisten niet wat wij doen moesten. Wij stapten uit en bleven staan, het tafereel gade slaand. Wij wisten ook niet of de moeder daar bij was. Een van de leerkrachten gaf ons, na enkele minuten, een teken dat wij voort moesten gaan. Hij leidde ons naar een verder gelegen huis waar het kistje en de moeder zich bevonden, samen met nog een vijftal wenende vrouwen. Wij gingen wat beduusd binnen. Het was er vrij donker, aarden vloer, geen venster in de ramen, klein. Een mat lag naast de kist, de moeder zat langs de andere kant, vijf of zes vrouwen zaten in het kleine kamertje, een deel verstopt door een binnenmuur. Wij moesten op de mat plaatsnemen. Johan herinnerde zich een tafereel uit het evangelie waar men het had over (professionele?) wenende vrouwen. Hier was hetzelfde aan de hand. De moeder begon hartstochtelijk te huilen, van zit ging ze liggen, kronkelde met haar lichaam, het hoofd op de schoot en in de handen van een andere vrouw. Haar geweeklaag werd begeleid door luide klaagzangen van de haar omringende vrouwen. Als je daarbij die veel te kleine kist ziet dan snijdt het door merg en been. Donker, gehuil, kreten, onmacht, leven en dood. Dood en leven, zoals wij al eerder geschreven hebben, is hier veel meer met elkaar verbonden. Wij, in Europa, weren de dood zo veel als mogelijk uit ons leven. Wij worden oud, liefst zonder rimpels. De hele plastische chirurgie hype is een uiting van dit weren.
Maar hier kunnen zij de dood niet weren omdat het in de familie te veel voorkomt. 40 Jaar is de gemiddelde levensverwachting.
Tot volgende week met beter nieuws want dan ontvangen wij de zoon van Mieke met vriendin, Werner en Karen.

Mieke en Johan